του Γιώργου Θ. Καλόφωνου*
Βλέποντας χθες το βράδυ, στις ειδήσεις, το «Αττικόν», την πιο όμορφη κινηματογραφική αίθουσα της Αθήνας, να τυλίγεται στις φλόγες, ένιωσα απέραντη θλίψη και ντροπή που είμαι πολίτης μιας χώρας τόσο απολίτιστης, πόσω μάλλον που η χώρα αυτή καταλαμβάνει τον γεωγραφικό χώρο που υπήρξε κάποτε το λίκνο του πολιτισμού. Αναλογίσθηκα μήπως όλες οι προσπάθειες που γίνονται για την σωτηρία αυτού του ανάπηρου κράτους είναι τελικά ανώφελες: μήπως τελικά μας αξίζει η σκοτεινή μοίρα που μας απειλεί.
Σαράντα εμπρησμοί, με στόχο πολλά από τα ελάχιστα παλιά κτίρια που είχαν πια απομείνει για να στολίζουν την Αθήνα, τεκμήρια πολύτιμα της ιστορίας της, χάθηκαν χθες για πάντα από το πρόσωπό της. Και δεν είναι παράξενο που τέτοια κτίρια γίνονται στόχος: η βία και η οργή απεχθάνονται πάντοτε την ομορφιά. Αναρωτιέμαι λοιπόν τί είδους δημοκρατία είναι αυτή που επιτρέπει τέτοιες καταστροφές. Αναρωτιέμαι αν είναι δυνατόν να υπάρξει δημοκρατία χωρίς τον στοιχειώδη σεβασμό στον πολιτισμό. Κι αισθάνομαι ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μια χρεοκοπία των πιο θεμελιωδών αξιών της κοινωνίας μας, που έχει ήδη συντελεσθεί, πολύ πριν από την επαπειλούμενη οικονομική χρεοκοπία.
Το «Αττικόν» λοιπόν δεν υπάρχει πια, και μαζί του, βέβαια, και ολόκληρο το κτίριο που το στέγαζε στην γωνία της οδού Σταδίου με την Χρήστου Λαδά, όπου βρισκόνταν και ο κινηματογράφος «Απόλλων». Το αρχικό κτίριο κτίσθηκε ανάμεσα στο 1870 και το 1881 και ήταν έργο του Ερνέστου Τσίλλερ, του Γερμανού αρχιτέκτονα που εγκαταστάθηκε στην Αθήνα και της χάρισε μερικά από τα ομορφότερα κτίρια της. Τα Νέα Ανάκτορα (το σημερινό Προεδρικό Μέγαρο) στην Ηρώδου του Αττικού, το Ηλίου Μέλαθρον (η κατοικία του ανασκαφέα της Τροίας και των Μυκηνών Ερρίκου Σλήμαν που στεγάζει σήμερα το Νομισματικό Μουσείο) στην Πανεπιστημίου, το Μέγαρο Σταθάτου (που φιλοξενεί σήμερα μέρος του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης) στην Βασιλίσσης Σοφίας, είναι μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα.
Ο κινηματογράφος «Αττικόν» ήταν μεταγενέστερη προσθήκη στο πίσω μέρος του κτιρίου του Τσίλλερ. Κτίσθηκε το 1914, σε σχέδια του σημαντικού αρχιτέκτονα της μεσοπολεμικής Αθήνας Αλέξανδρου Νικολούδη, δημιουργού, μεταξύ άλλων και του μεγάρου Λιβιεράτου στην οδό Πατησίων, το οποίο μετά την πρόσφατη ανακαίνισή του απέκτησε το πομπώδες όνομα «Μέγαρο Υπατία», για να γίνει η σκηνή των γνωστών τραγελαφικών επεισοδίων με τους λαθρομετανάστες απεργούς πείνας που στεγάσθηκαν εκεί πέρυσι. Ο κινηματογράφος «Απόλλων» διαμορφώθηκε αρκετά αργότερα στο υπόγειο του κτιρίου.
Το «Αττικόν» υπήρξε μια σπάνια νησίδα πολιτισμού που επιβίωσε για σχεδόν εκατό χρόνια. Βγήκε αλώβητο μέσα από πολέμους, κρίσεις, καταστροφές, την κατοχή, και –τελευταία– από την μάχη με τις μεγάλες αλυσίδες πολυκινηματογράφων, παραμένοντας ένα ζωντανό κομμάτι της ιστορίας της πόλης μας. Κι όλα αυτά για να γίνει παρανάλωμα της φλέγουσας αυτοκαταστροφικής μανίας μιας κοινωνίας που παραπαίει. Λίγες ώρες χθες το βράδυ υπήρξαν αρκετές για να σβήσουν έναν αιώνα ιστορίας…
Μου είναι πολύ οδυνηρό να σκέπτομαι πως ποτέ πια δεν θα ξαναδώ το «Αττικόν». Πως μια αγαπημένη γωνιά αυτής της όλο και πιο απρόσωπης –της όλο και πιο αδηφάγας– πόλης απλώς έπαψε να υπάρχει. Αποχαιρετώντας το, αποχαιρετώ και μιαν αίσθηση της Αθήνας –μιαν αίσθηση της Ελλάδας– που ξέρω πως έχασα οριστικά.
* Ο Γιώργος Θ. Καλόφωνος είναι ιστορικός-βυζαντινολόγος και συνεργάτης της εφημερίδας «Καθημερινή της Κυριακής», όπου έχει δημοσιεύσει κατά καιρούς άρθρα, συνεντεύξεις και βιβλιοπαρουσιάσεις πάνω σε θέματα που αφορούν την ελληνική ιστορία και τον πολιτισμό.
Τελευταία Ενημέρωση, 13-2-2012, 2.30 μ.μ.: Συντελέστηκε ένα θαύμα! Οι αίθουσες των κινηματογράφων «Αττικόν» και «Απόλλων» σώθηκαν τελικά με ελάχιστες ζημιές, σε αντίθεση με τον χώρο της εισόδου τους που κάηκε μαζί με το μοναδικό κτίριο του Τσίλλερ. Θα υπάρχουν, αυτές τουλάχιστον, στο μέλλον για να μας θυμίζουν όλα εκείνα που κινδύνεψαν, αλλά και όλα εκείνα που χάθηκαν ανεπιστρεπτί χθες βράδυ.
Aegina First | Πρώτα η Αίγινα 
Θελω να σας πω οτι ηθελα να σταματησω να διαβαζω το αρθρο σας, με το που τελειωσα τη πρωτη παραγραφο. Ο μεγαλυτερος λαικισμος που μπορει ενας να κανει ανθρωπος, και μαλιστα της δικης σας παιδειας και θεσης ( ως διαμορφωτης αποψης), ειναι να τους βαζει ολους στο ιδιο τσουβαλι. Δηλαδη, επειδη καποιοι λιγοι κατεστρεψαν ενα ιστορικο κτηριο ( και οχι μονο σας υπενθυμιζω), ολοι οι Ελληνες βαπτιζονται αναξιοι και απολιτιστοι. Σιγουρα παντως μπορω να σας κατηγορησω για παραπληροφορηση, αφου ενημερωνεστε μεσω των ειδησεων, και δεν ησασταν αναμεσα στο πληθος, οπου ο απλος κοσμος (και πολλοι συνομηλικοι σας) δεχονταν μια επιθεση χημικων και βιας, ανευ προηγουμενου. Και να σημειωσω, πως απο οσες πορειες πραγματοποιηθηκαν χθες σε ολοκληρη τη χωρα, στην αθηνα ηταν η μονη (απο οσο γνωριζω) που παρουσιαστηκαν αυτα τα φαινομενα. Και εγω αγαπουσα αυτο το κινηματογραφο, αλλα το να προσπαθουμε να σωσουμε τα προσχηματα την ωρα που η χωρα βυθιζεται, ειναι το λιγοτερο, μια πραξη νοσηρη. Αυτο που πρεπει να μεινει απο χθες, ειναι οτι χιλιαδες βγηκαν στον δρομο και διαμαρτυρηθηκαν ειρηνικα, και πως τα ΜΜΜ καταφεραν για αλλη μια φορα να αναδειξουν ως πρωταγωνιστες όσους η αστυνομια υποθαλπτει και ειναι ανικανη να συλλαβει.
Μηπως το εκαψαν γιατι στη κατοχη στεγαζε την Γερμανικη Διοικηση,χωρις αυτο να δικαιολογει την πραξη?Παντως δεν τους βαζουμε ολους σ’ ενα τσουβαλι.Ουτε το θεμα ειναι προσφορο για φιλολογικες αψιμαχιες ανευ ουσιαστικηςδιαφορας [ μ’ολο τον σεβασμο ].
Εδώ ήταν έτοιμοι να κάψουν και τον χώρο μνήμης των βασανισμών των SS δίπλα στο ΑΣΤΥ. Θα τον έκαιγαν μαζί με τον ιστορικό κινηματογράφο αν δεν τους πλήρωνε ο ιδοικτήτης του ΑΣΤΥ. Προσπάθησαν να κάνουν ζημιά ακόμα και στην Παλιά Βουλή!
brabo re giwrgo. apto stoma mou ta pires.
Αγαπητέ Γιώργο, απολίτιστη είναι για μένα μια χώρα που επέτρεψε χρόνια τώρα να εκτρέφονται τέτοια φαινόμενα, φαινόμενα ωμής και καταστροφικής βίας, εν ονόματι της ελεύθερης δημοκρατικής έκφρασης, και σ’ αυτό είμαστε όλοι συνυπεύθυνοι. Απολίτιστη είναι μια χώρα που ποτέ της δεν έχει συλλάβει τους ανθρώπους που κάνουν αυτές τις καταστροφές. Απολίτιστη είναι μια χώρα όπου οι διαδηλωτές της δεν θεωρούν μόνο ότι δεν είναι δικιά τους δουλειά να σταματήσουν τους εμπρηστές και τους πλιατσικολόγους, αλλά εμποδίζουν και την προσέλευση των πυροσβεστικών οχημάτων. Απολίτιστη είναι μια χώρα που θεωρεί θλιβερή λεπτομέρεια τον αφανισμό της ομορφιάς και της ιστορίας της. Δεν ήταν ένα κτίριο που καταστράφηκε, αλλά ένα μεγάλο κομμάτι του ιστορικού κέντρου της Αθήνας και το γεγονός αυτό, είτε το θέλουμε είτε όχι, είναι επόμενο να επισκιάζει την όποια συγκέντρωση και τα όποια της αιτήματα. Όπως πολλοί άνθρωποι της ηλικίας μου –και ακόμη μεγαλύτερων ηλικιών– έχω και εγώ συμμετάσχει σε διαδηλώσεις και μάλιστα σε εποχές που ήταν δεδομένο πως το ελάχιστο που θα μπορουσε να μας συμβεί ήταν να εισπνεύσουμε ασφυξιογόνες ουσίες. Τότε όμως η Αθήνα δεν καιγόταν παρότι το διακύβευμα ήταν πολύ σημαντικότερο: η ίδια η ελευθερία μας.
[…] Όπως πολλοί άνθρωποι της ηλικίας μου –και ακόμη μεγαλύτερων ηλικιών– έχω και εγώ συμμετάσχει σε διαδηλώσεις και μάλιστα σε εποχές που ήταν δεδομένο πως το ελάχιστο που θα μπορουσε να μας συμβεί ήταν να εισπνεύσουμε ασφυξιογόνες ουσίες. […] Για εποχή μιλάτε; […] Η καταστολή των διαδηλώσεων μέχρι και τη Μεταπολίτευση γινόταν από αστυφύλακες ή χωροφύλακες, μόνο με γκλομπς, και με τη συνδρομή ειδικών οχημάτων της Πυροσβεστικής, ενώ μόνο σε σοβαρότερες περιπτώσεις επενέβαινε ο στρατός. Δεν γινόταν χρήση δακρυγόνων (τα οποία ήταν άγνωστα τότε στην Ελλάδα), και στις πιο ακραίες περιπτώσεις ρίπτονταν πυροβολισμοί στον αέρα ή και σπάνια κατά του πλήθους […] Από το ελληνικό wikipedia.
Σας έχει τύχει να πέσει δακρυγόνο στα 10 μέτρα από εσας; Αν όχι να ξέρετε ότι εκείνη την στιγμή το μόνο που σε νοιάζει είναι να βρεις καθαρό αέρα! Σας έχει τύχη να βρεθείτε ανάμεσα σε μπάχαλους και ΜΑΤ;
Απολίτιστη χώρα δεν γνωρίζω να υπάρχει διότι ο πολιτισμός είναι συνώνυμο του Υποκείμενου Ανθρώπου. Πολιτισμένος άνθρωπος ή απολίτιστος άνθρωπος υπάρχει! Απολίτιστος είναι αυτός που επικροτεί την (πανταχού παρούσα) αφανή αντικειμενική βία (των οικονομικών μέτρων) ώστε να καταπνίξει την εμφανή υποκειμενική βία που γεννά η αντικειμενική βία. Απολίτιστος είναι αυτός που νοιάζεται για κτίρια που καίγονται περισσότερο από τους ανθρώπους που σιγοκαίγονται! Απολίτιστος είναι αυτός που κρίνει αφ’ υψηλού και εξ’ αποστάσεως μια ολόκληρη κοινωνία (συγχέοντας την κοινωνία με την χώρα) δίχως να εξετάζει την μερικότητα που διέπει η ίδια η συγκρότηση της κοινωνίας. Πόσο καλαίσθητο (κι όχι όμορφο διότι η ομορφιά είναι υποκειμενική) αγαπητέ Κε Καλόφωνα είναι το κτίριο του Αττικού και κάθε καλαίσθητο κτίριο, όταν στην γωνία λίγα εκατοστά από το έδαφος υπάρχει ένας άστεγος;. Όταν σε κάθε γωνιά θα υπάρχουν όλο και περισσότεροι άστεγοι;
Αγαπητέ Νίκο Π., δέξου την συμβουλή ενός μεγαλύτερου από εσένα, γιατί –όπως είναι προφανές– δεν έχεις ζήσει την εποχή της Χούντας: Mην εμπιστεύεσαι τυφλά όσα διαβάζεις στην wikipedia. Οποιοσδήποτε μπορεί να γράψει εκεί ό,τι θέλει. Για το αν ήταν άγνωστα στην Ελλάδα τα ασφυξιογόνα/δακρυγόνα ή όχι θα σε συμβούλευα, να ρωτήσεις κάποιον που ήταν παρών στα γεγονότα του Πολυτεχνείου. Θα είναι εύκολο να εντοπίσεις κάποιον. Δεν αμφιβάλλω πως έχεις ζήσει στιγμές δύσκολες, αλλά νομίζω ότι αυτού του είδους η επιχειρηματολογία δεν οδηγεί πουθενά.
ΛΥΠΑΜΑΙ ΠΟΛΥ…ΕΤΣΙ ΧΑΝΕΤΑΙ Ο ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΜΑΣ, Η ΕΘΝΙΚΗ ΜΑΣ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ…
Αυτή την εποχή ο Κίσινγκερ θα πετάει την σκούφια του από την χαρά του… 😦
Σιωπηλή διαμαρτυρία με κεριά απόψε έξω από το «Αττικόν»
Συγκέντρωση βουβής διαμαρτυρίας με κεριά οργανώνουν απόψε στις 8μμ πολίτες της Αθήνας έξω από τον κινηματογράφο «Αττικόν» στην οδό Σταδίου. Η συγκέντρωση είναι ειρηνική και έχει αποκλειστικό σκοπό να δώσει τη δυνατότητα σε πολίτες να εκφράσουν με τη φυσική παρουσία τους την αντίθεσή τους στη βία και στον ευτελισμό της ζωής στην Αθήνα απαιτώντας παράλληλα την απόδοση ευθυνών. Η συγκέντρωση οργανώνεται από τη συνεργασία ομάδων που δραστηριοποιούνται στο Facebook («Κάθε Σάββατο στην Αθήνα» και «Φίλοι του Κτήματος Τατοίου»).
http://www.kathimerini.gr
Δεν μπορείς παρά να συμφωνήσεις με τον συγγραφέα του άρθρου και να «χαθείς» στις ιστορικές αναφορές του! Αναφορές, που φαίνεται πως κάποιοι θέλουν να εκλείψουν από τη ματιά μας και κατά συνέπεια από το μυαλό μας. Θρηνούμε λοιπόν όλοι μας για ό,τι αναντικατάστατο χάνουμε, καθώς αναντικατάστατη είναι κάθε απώλεια, που άπτεται της ιστορικής μας -και όχι μόνο- συνείδησης… Όσα λεφτά κι αν (κάποτε…) υπάρξουν, από όπου ( ; ) κι αν βρεθούν, όσο κι αν η οικονομία μας ορθοποδήσει (χλωμό…), δεν θα μπορέσουμε ποτέ να ξανασηκώσουμε το κεφάλι μας, όσο όλοι αυτοί οι «μπαχαλάκηδες» θα ορίζουν το είδος της έκπτωσής μας σε επίπεδο εθνικής ύπαρξης και συνύπαρξης…
Αυτή την καταστροφή δεν την προκάλεσε η φωτιά!
http://www.koutipandoras.gr/?p=15562
(αλλά την βιώνω καθημερινά πηγαίνοντας στην εργασία μου)
Αγαπητέ Γιώργο, να το πάρουμε απόφαση, οι καιροί άλλαξαν. Ποιος σέβεται σήμερα τα ωραία σύμβολα μιας εποχής όπου υπήρχανε μερικές αξίες άλλα και προσδοκίες. Τα παιδιά σήμερα νοιώθουν τόσο εξευτελισμένοι που δεν βλέπουν για πιο λόγο θα έπρεπε να σεβαστούν ένα νεοκλασικό κτίριο η μια Ακρόπολη. Σκασίλα τους. Η χώρα χάνεται, το μέλλον χάθηκε… και για πιο λόγο ; Οι τραπεζίτες μόνο ξέρουν. Εμείς, δυστυχώς, με τις καλές μας παλιές μπουρζουά αξίες, είμαστε έξω από το παιχνίδι. Και ποιος έχει πια σήμερα λεφτά για να πάει σινεμά στο Αττικόν η να αγοράσει Kosta Boda ; Πιθανόν, μερικοί από του βουλευτές που παραχώρησαν την χώρα στο ξένο κεφάλαιο, ίσα ίσα για να μην χάσουν την θέση τους, καλοπληρωμένη. Ακούνητοι, και ας καεί όλη η Αθήνα !
Τι θέλεις να πεις «αγανακτισμένη με όλα» ? Μιας που δεν μπορούμε πια να αγοράσουμε Κόστα Μπόντα πρέπει να κάψουμε ότι υπάρχει και δεν υπάρχει ? Τόση αποκτήνωση πια ? Εύχομαι να μη βάζεις και την Ακρόπολη σ’ αυτά που δεν σε νοιάζει αν καούνε γιατί τότε σου αξίζουν πολύ χειρότερα από το να σε πουλήσουνε απλά στο ξένο κεφάλαιο . . . .
…δυστυχώς βάζει και την Ακρόπολη. Αυτό δεν είναι αγανάκτηση, είναι αδιαφορία, ‘ελλειψη παιδείας, λαικισμός αισχίστου είδους. Ντροπή της!!!!
Μήπως κάποιος να έβαζε φωτιά και στα σκουπίδια (μόνο) της Αίγινας;
Το έχουν ήδη κάνει στο Λεόντι και ετοιμάζονται να το ξανακάνουν. Μου φαίνεται ότι ξέρετε περισσότερα απ’ όσα γράφετε κ. Αζώρ …….
Στα αποκαΐδια του «Αττικον»…
http://www.ellispoint.gr/index.php?option=com_resource&controller=article&article=12343&category_id=4&Itemid=21
Μιας και αναφερθήκατε στο Πολυτεχνείο του 73, δεν καταλαβαίνω γιατί το διακύβευμα ήταν πολύ σημαντικότερο. Το σύνθημα που έχει μέινει στη ιστορία από τότε λέει «ψωμί- παιδεία- ελευθερία» και είναι ακόμα επίκαιρο.
Ψωμί: κόσμος απολύεται, μειώνονται οι μισθοί και οι παροχές του κράτους ενώ ταυτόχρονα μας βάζουν εκβιαστικά να πληρώσουμε το χαράτσι και αυξάνουν το ΦΠΑ….
Παιδεία: συγχωνεύονται σχολεία, υπάρχουν ελλέιψεις σε καθηγητές, ψηφίζονται νόμοι που υποβαθμίζουν τα δημόσια πανεπιστήμια…
ελευθερία: έχουμε μια κυβέρνηση που δεν είναι καν εκλεγμένη, αποφασίζουν άλλοι για εμάς και αν σηκώσουμε κεφάλι κάνουν ο,τι μπορούν για να μας πατήσουν, ζούμε τη δικτατορία των ΜΜΕ, ζούμε παγκόσμια υπό την ηγεμονία του κεφαλαίου..
Επίσης, όλοι εσείς που ασχολείστε μόνο με την καταστροφή του αττικόν γιατί για έννοιες που γεννήθηκαν στο παρελθόν και έχουν χαθεί δεν έχετε να πείτε τίποτα; Πιο σημαντικό είναι ένα κτίριο από τη δημοκρατία;
Κι εμένα με στενοχωρεί να βλέπω κτίρια ιστορικά εγκαταλελλειμένα και κατεστραμένα αλλά καλό είναι γενικά να ιεραρχούμε και λίγο τα πράγματα.
Αν διαβάσετε το άρθρο που σχολιάζετε με προσοχή θα δείτε ότι χρησιμοποιεί το γεγονός της καταστροφής 40 κτιρίων για να μιλήσει για μια γενικότερη στάση της κοινωνίας μας απέναντι στην ιστορική μνήμη και τον πολιτισμό. Σε τι εξυπηρετεί να αποφασίσουμε ότι η δημοκρατία είναι σημαντικότερη από ένα κτίριο, ή «να ιεραρχούμε τα πράγματα», δεν καταλαβαίνω. Εννοείτε ότι το κάψιμο κτιρίων είναι μια πράξη απαραίτητη για να υπάρξει δημοκρατία; Δεν μπορούμε να έχουμε και τα δύο: και τα κτίρια και την δημοκρατία; Εγώ πάντως, αντίθετα από σας πιστεύω ότι οι πράξεις αυτές απαξίωσης και καταστροφής της πολιτισμικής μας κληρονομιάς είναι βαθιά βάρβαρες και αποδυναμώνουν την δημοκρατία. Συμφωνώ με τον αρθρογράφο που αναρωτιέται «τι είδους δημοκρατία είναι αυτή που επιτρέπει τέτοιες καταστροφές». Βέβαια αν εσείς θεωρείτε ότι το θέμα του άρθρου είναι ασήμαντο μπροστά στο δράμα που ζούμε «υπό την ηγεμονία του κεφαλαίου» δεν έχετε παρά να γράψετε τα δικά σας άρθρα και μάλιστα απολύτως ελεύθερα γιατί μπορεί να «ζούμε υπό την δικτατορία των ΜΜΕ», αλλά τουλάχιστον δεν ζούμε πια υπό την δικτατορία των συνταγματαρχών και δεν κινδυνεύετε να πάτε φυλακή ή εξορία μιας που το θίξατε κι αυτό το θεματάκι.
Τη απογοήτευση για το μπουρλότο και το δράμα για την καταστροφή του Αττικόν το βιώνουν (αν στ’ αλήθεια το βιώνουν) μόνο αυτοί που γνώριζαν την ιστορία του, τον αρχιτέκτονα και τι σήμαινε αυτός κλπ. Για όλους τους άλλους είναι απλά ένα κτήριο. Δημιουργήθηκε ποτέ κανένα πρόγραμμα , επίσκεψης μαθητών στα ιστορικά κτήρια των πόλεών μας;
Ψιλά γράμματα. Ο συνδικαλισμός των εκπαιδευτικών είχε πιο σοβαρά πράγματα να ασχοληθεί όλα αυτά τα χρόνια.
Πόσοι μαθητές έχουν πάει στην Εθνική Πινακοθήκη; Ποιό ακριβοπληρωμένο φροντιστήριο διδάσκει πολιτισμό;
Ποιά κυβέρνηση αγκάλιασε ποτέ τον πολιτισμό; (εκτός του να βολεύει κάποιους καπάτσους «καλλιτέχνες» με γενναίες χορηγίες)
Πόσα νεοκλασικά γκρεμίστηκαν για να χτιστούν πολυκατοικίες; Κι όχι μόνο νεοκλασικά , αλλά και τούρκικα και βενετσιάνικα κτίσματα σε όλη την Ελλάδα. Ποιός ξεσηκώθηκε ποτέ ενάντια σ’ αυτό; Μικρές φωνές απο δω κι απο κεί , εν τη ερήμω, κάτι ψέλισσαν ίσως.
Πως έχετε την απαίτηση να σεβαστούν οι εικοσάρηδες ότι δεν σεβάστηκαν οι πατεράδες τους και οι παπούδες τους;
Πως έχετε την απαίτηση, οικογένειες που είναι μήνες δίχως ηλεκτρικό και τα παιδιά τους λιποθυμούν στο σχολείο, να νοιαζονται για το Αττικό ;
Όχι αγαπητέ , δεν αξίζει σε κανέναν λαο η μαύρη σκοτεινιά που μας απειλεί , όποιες και να είναι οι ενοχές μας και οι ευθύνες μας.
Αλλά να δούμε κάποτε και σε τι βαθμό είναι δικές μας οι ευθύνες, γιατί όσοι δεν γνωρίζουν την ιστορική αξία των κτιρίων , δεν το κάνουν απο επιλογή τους. Κάποιοι επέλεξαν να τους αφήσουν στην πολιτιστική άγνοια. Και η μαύρη σκοτεινιά υπάρχει χρόνια τώρα.
Είναι θλιβερό να καταστρέφονται στοιχεία της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, αλλά είναι πιο θλιβερό να καταστρέφονται ανθρώπινες ζωές.
Κι αν ψάχνετε ευθύνες για τις φωτιές μη τις αναζητάτε μόνο στο χέρι που μέταξε μια μολότωφ. Τη μεγαλύτερη ευθύνη την έχουν οι ηθικοί αυτουργοί κι αυτοί που προδοτικά ξεπουλάν τη χώρα και βάζουν ανθρώπινες ζωές ως υποθήκη.
Αγαπητέ «σολωμάντζαρε», συμφωνώ ότι η ευθύνη είναι συλλογική. Γι’ αυτό άλλωστε έγραψα ότι «ένιωσα απέραντη θλίψη και ντροπή που είμαι πολίτης μιας χώρας τόσο απολίτιστης» (για να δεχθώ βεβαίως αμέσως τα βέλη ορισμένων υπερήφανων πολιτών της). Υπενθυμίζω όμως ότι τα χέρια που πετάνε μολότωφ δεν έχουν μόνο κάψει κτίρια. Έχουν πάρει και ανθρώπινες ζωές και μάλιστα πολύ πρόσφατα. Και αυτό προτιμάμε όλοι να μην το θυμόμαστε. Ίσως γιατί η δολοφονία δεν είναι μια πράξη που μπορούμε τόσο εύκολα να την υποβαθμίσουμε, όπως το κάψιμο των κτιρίων. Δεν ξέρω αν κάποιοι ξεπουλάνε αυτή την στιγμή την χώρα μας και μάλιστα προδοτικά, πάντως της έχουν ήδη προκαλέσει πολλά άλλα δεινά. Αυτοί βέβαια ισχυρίζονται τώρα ότι προσπαθούν να την σώσουν και ίσως να έχουν δίκιο. Το χειρότερο είναι πως ποτέ δεν θα μάθουμε μάλλον αν είχαν δίκιο ή όχι τελικά. Σε αυτό πάντως συμφωνούμε: υπάρχουν όντως πολλοί ηθικοί αυτουργοί πίσω από τα χέρια που πετούν τις μολότωφ. Αλλά θεωρώ ότι ανάμεσά τους πρέπει οπωσδήποτε να τοποθετήσουμε και εκείνους που προσπαθούν να υποβαθμίσουν και να δικαιολογήσουν τις απαράδεκτες αυτές πράξεις βίας και βαρβαρότητας.
Ανεβαίνοντας την Σταδίου μέτρησα πέντε (5) κτίρια καμένα ή ποιο σωστά μέρη των κτιρίων! Το κτίριο της Alpha από την πλευρά της Πανεπιστημίου (το παλιό κεντρικό της Ιωνικής), Τα μαγαζιά της πρόσοψης της Στοάς Πεσμαζόγλου (Cosmote, και νομίζω ένα κατάστημα Οπτικών), το κατάστημα της Eurobank στην Κοραή, το Starbacks όχι όμως το Άστυ, την πρόσοψη που συστέγαζε το Αττικόν/Απόλλων και τα Costa Boda (όπου γίνεται και ο πολύς ο λόγος). Μέτρησα όμως και 18 άστεγους που είδα και άλλες 5 θέσεις με κουβέρτες και υπνόσακους! Το σύνολο, 23 άστεγους. Τελικά δεν ξέρω τι είναι πιο σουρεαλιστικό: η ρηματική κουβέντα που δε γίνεται για τους αστέγους και τα αίτια που κάνει κάποιον, άστεγο ή η κουβέντα για τα καμμένα κτίρια… Διαλιέχτε και πάρετε…
Σε όσους ενοχλούνται από την υποκειμενική (εμφανή) βία, προτείνω το «Βία: Έξι πλάγιες (κι όχι λοξοί όπως κακώς έχει μεταφραστεί) εκ-δηλώσεις (και όχι, πονηρέ μεταφραστή, στοχασμοί) του Σλαβόι Ζιζεκ καθώς και μια ανάγνωση του τελευταίου κεφαλαίου του βιβλίου της Χάνα Άρεντ «Βία»…
http://books.google.gr/books/about/Violence.html?id=StAeT3DjIyQC&redir_esc=y
http://www.prosperus.gr/books/product_info.php?products_id=139953
Στα συν του βιβλίου: το έθαψε βιβλιοκριτικά ο Κος Μανδραβέλης (εκ της κριτικής του μάλλον δε προχώρησε την ανάγνωση πέρα από το 2ο κεφάλαιο, εκτός και αν απλώς υπόγραψε την κριτική άλλου…)
Κε Νίκο Π. καλά τα λέτε, αλλά βλέπω ένα μικρό πρόβλημα στον στοχασμό σας. Αν κάθε φορά που βλέπαμε έναν άστεγο, η οργή μας μας οδηγούσε στο κάψιμο ενός κτηρίου, τότε οι άστεγοι θα αυξάνονταν με τρομακτικούς ρυθμούς. Σύντομα θα καταλήγαμε να είμαστε όλοι άστεγοι και μάλιστα χωρίς να υπάρχουν πλέον άλλα κτήρια να κάψουμε ώστε κάπως να εκτονωθούμε!
ΑΠΟ ΤΗΝ ΝΟΜΙΚΗ ΣΧΕΔΙΑΖΑΝ ΤΗΝ ΠΥΡΠΟΛΗΣΗ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ ΟΙ ΚΑΤΑΛΗΨΙΕΣ !!!!
ΠΕΛΕΓΡΙΝΗΣ-ΠΑΠΟΥΤΣΗΣ-ΗΓΕΣΙΑ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ ΝΑ ΠΑΡΑΙΤΗΘΟΥΝ ΤΩΡΑ !!!!
Και αν έβαλαν τη φωτιά γερμανοί αστυνομικοί που προσγειώθηκαν την προηγούμενη μέρα στην Ελευσίνα, δίνοντας
ευκαιρίες και σε δήθεν επαναστάτες και με αντικειμενικό σκοπό την παρεμπόδιση φιλειρηνικών πολιτών να διαδηλώσουν; Λέω αν; Ας το ψάξουμε κάτι πήρε το αυτί μου και το μάτι μου στα κανάλια και στα blogs! Το ότι ήταν πάντως επαγγελματική δουλειά το είπε και ο δήμαρχος Καμίνης! Εννοείται ότι δεν θέλω να αποπροσανατολίσω τον τόσο ενδιαφέροντα διάλογο που προκάλεσε η δημοσίευση του άρθρου.Απλά τα πράγματα πια στην πολιτική είναι πολυπλοκότερα και θα πρέπει να εξετάζονται όλες οι παράμετροι και οι πληροφορίες.
συμφωνώ easy rider, αλλά πρέπει να σκεφτούμε και το ενδεχόμενο να μπήκε η φωτιά από μια ομάδα νεφελίμ που εθεάθει την προηγουμένη να κόβει βόλτες στην σταδίου. τώρα που το σκέφτομαι μου φαίνεται πολύ πιθανότερο.
Το καμένο κτίριο του Τσίλλερ από ψηλά:
Δεν είπα οτι είναι απαραίτητη η καταστροφή ιστορικών κτιρίων για να υπάρξει δημοκρατία, αυτό που είπα είναι οτι κάποιοι επιλέγουν να ασχοληθούν μονο με αυτό και για τις εξελίξεις στην κοινωνία και για τη βία που δέχεται ο κόσμος καθημερινά αλλά και για αυτήν που δέχεται στις διαδηλώσεις δεν λένε τίποτα. Αυτό άλλωστε προβάλλουν και τα κανάλια, τα οποία ξέρουν καλά τι πρέπει να προβάλουν για να αποπροσανατολίσουν τον κόσμο.Τις μέρες αυτές έχουν γίνει πάρα πολλές δράσεις, όπως καταλήψεις σε κρατικά κτίρια ώστε να τα μετατρέψει σε ένα κέντρο αγώνα, στα οποία δεν έχει προκληθεί καμία φθορα αλλά η τηλεόραση και κάποιοι επιλέγουν να μην πουν τίποτα για αυτό. Τέλος, αυτό που θέλω να πω είναι να κλείσουμε τις τηλεοράσεις και να κατεβούμε στο δρόμο γιατί μας κλέβουν τη ζωή και αυτό έχει μεγαλύτερη σημασία από ένα κτίριο.
Αμάθητα παιδιά και προβοκάτορες
του Άρη Μαραγκόπουλου
14/02/2012
Στην Όλια Λαζαρίδου που το ενέπνευσε
Πολύς λόγος γίνεται αυτές τις μέρες των προβοκατόρικων πυρκαγιών και των πληγωμένων κτηρίων της πόλης για την πολιτιστική κληρονομιά μας. Πολύς, εύκολος, επιπόλαιος και, το κυριότερο, ανιστόρητος λόγος. Εξηγούμαι αμέσως:
1.Τα λεηλατημένα κτήρια μαρτυρούν ασυζητητί μια βαρβαρότητα. Κανείς δεν το αμφισβητεί αυτό. Ίδιας και μεγαλύτερης όμως ποιότητας βαρβαρότητα ήταν εκείνη που ασκήθηκε πάνω στα κτήρια που μαζικά κατεδάφισε η πολιτική του παλαιού Κ. Καραμανλή, στη δεκαετία του εξήντα, για να πάρει τη θέση τους το ά-σχημο και βάναυσο μπετόν. Ας μην το ξεχνάμε αυτό. Το κτήριο του Τσίλερ, το Αττικόν και το Άστυ αποτελούν συστατικά κομμάτια της Ιστορίας αυτής της πόλης, ΑΚΡΙΒΩΣ όπως ήταν τα άπειρα νεοκλασικά που εξαφάνισε ατιμωρητί η τότε καραμανλική οκταετία. Παρόμοια όμως βαρβαρότητα έχουν διαπράξει και διαπράττουν (πάντα ατιμωρητί) οι περισσότεροι δήμοι της χώρας τα τελευταία είκοσι-τριάντα χρόνια – αναζητείστε και εύκολα θα βρείτε άπειρες περιπτώσεις σημαντικών κτηρίων σε ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ που παραχώρησαν την ιστορική τους oντότητα σε βλαχομπαρόκ τούρτες-κτήρια.
2.Αντίστοιχης ολκής βαρβαρότητα είναι αυτή που καταδικάζει, ακόμα σήμερα, πάμπολλους αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία στην αργή καταστροφή –αντίστοιχη; όχι πολύ μεγαλύτερη μιας και πρόκειται για κληροδοτήματα που εξ ορισμού τεκμηριώνουν την Ιστορία.
3.Αντίστοιχη επίσης πολιτισμική βαρβαρότητα είναι αυτή που καταδικάζει τα περισσότερα σχολεία να στερούνται ζωντανές βιβλιοθήκες με κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό, υποδομή κ.λπ. Αποτρέπεται έτσι η εξοικείωση των παιδιών με το εξωσχολικό βιβλίο και την όποια καλλιέργεια αυτό δωρίζει. Παρόμοιο γεγονός πολιτισμικής βαρβαρότητας διαπιστώνεται και στους περισσότερους δήμους που, κατά κανόνα, τα κοινοτικά κονδύλια για βιβλιοθήκες τα χρησιμοποίησαν και τα χρησιμοποιούν ακόμα για να φτιάχνουν φριχτά, άχρηστα, άσκημα κηπάκια, παγκάκια, καγκελάκια. (Και τι να πούμε για τις, απίστευτης υποστάθμης, «πολιτιστικές» εκδηλώσεις των δήμων ανά την Ελλάδα.)
4.Ναι, τούτων δοθέντων, δεν μπορούμε να συζητάμε για τα ΚΑΜΜΕΝΑ κτήρια ως ΑΥΤΑ να αποτελούν ΤΟ πρόβλημα της πολιτισμικής και της γενικότερης κρίσης. Διότι αν το κάνουμε εξυπηρετούμε θαυμάσια όσους εγκληματίες διέπραξαν αυτή τη βαρβαρότητα, αφού αυτό ήθελαν: να στραφούμε αλλού, όχι στο τερατώδες μνημόνιο, όχι στους δόλιους πολιτικούς, όχι στη γενικότερη αθλιότητα που μαστίζει τη χώρα ως θεσμός και ως κουλτούρα, όχι στην επερχόμενη πείνα που χτυπάει τους αγριεμένους νέους πρώτα απ’ όλα…
Αγριεμένους νέους, είπα. Είστε 17-18 και δεν σας έμαθε κανείς να διαβάζετε εξωσχολικά βιβλία, ούτε το σχολείο, ούτε ο δήμος, ούτε πιθανόν οι γονείς σας· κανείς καθηγητής δεν φιλοτιμήθηκε να σας δείξει σε ένα περίπατο την ομορφιά της πόλης, τα ελάχιστα κτήρια που απόμειναν, να σας εξηγήσει τι σημαίνει ένα Αττικόν, ένα Άστυ… Να σας δείξει τη διαφορά ανάμεσα στη στοιχειώδη αρχιτεκτονική και στην καταναλωτική σαβούρα των malls. Το πολύ να σας έχει πάει στο μουσείο της Ακρόπολης όπου κανείς δεν ενδιαφέρθηκε να καταλάβετε κάτι παραπάνω από το καθιερωμένο, το συμβατικό, το τετριμμένο. Όποιος αναγνώστης έχει επισκεφτεί μουσείο την ώρα επίσκεψης σχολείου καταλαβαίνει τι λέω· αν μάλιστα έχει επισκεφτεί αντίστοιχο μουσείο στο εξωτερικό με επίσκεψη παιδιών καταλαβαίνει περισσότερο: η απαξίωση της επίσκεψης.
Έχουμε λοιπόν μια χώρα όπου δεν υπάρχουν ενεργείς βιβλιοθήκες για τους νέους, που τα πάντα, από τα σχολεία έως τους δήμους, και από την (σχεδόν αντιδραστική για το νεανικό κοινό) Εθνική Βιβλιοθήκη έως τα μουσεία, λειτουργούν με συμβατικούς, διαχειριστικούς όρους του πολιτισμού και με πλήρη αδιαφορία ως προς την καλλιέργεια των νέων. Επιπλέον, σ’ αυτή τη χώρα, με αυτή την υποτυπώδη κουλτούρα, τολμούμε και λέμε στους νέους ότι ο κατώτατος μισθός θα είναι δεν θα είναι 450 ευρώ, τολμούμε και τους λέμε ωμά ότι το μέλλον τους είναι υποθηκευμένο για πενήντα χρόνια και όλα αυτά τα ωραία.
Πώς να μην αγριέψουν οι δεκαεφτάρηδες; Πώς να μην κάνουν το ίδιο με αυτό που κάνουν οι προβοκάτορες και οι πλιατσικολόγοι; Πώς να μην κάψουν το έργο του Τσίλερ που η σύγχρονη βαρβαρότητα το αποκαλεί αναιδώς κτήριο Kosta Boda;
Τα αμάθητα, ακαλλιέργητα παιδιά, αμάθητα φέρονται. Είναι κι η βαρβαρότητα ένα μάθημα, εύκολα μαθαίνεται, μια ολόκληρη κοινωνία φροντίζει γι’ αυτό εδώ και δεκαετίες. Τι θέλετε να κάνουν τα αμάθητα, απαίδευτα παιδιά; Θα κάνουν ό,τι και οι αμάθητοι εξεγερμένοι χωριάτες που όρμησαν να καταστρέψουν κάθε γλυπτό και κάθε πίνακα κατά την περίφημη επέλαση στα Χειμερινά Ανάκτορα του Τσάρου (εκεί υπήρχε ευτυχώς ένας Ανατόλι Λουνατσάρσκι να εξηγήσει τι σημαίνει πολιτισμική κληρονομιά…). Τι θέλετε, να συζητάνε για τις γραμμές του έργου του Τσίλερ; Δεν μπορούν. Δεν τους το έμαθε κανείς. Κανείς. Οπότε και προβοκάτορες και άλλους βάρβαρους θα μιμηθούν. Τα αμάθητα παιδιά που καταστρέφουν, χωρίς διάκριση, τα πάντα, είναι εικόνα της βάρβαρης, ανεύθυνης κοινωνίας που δεν τους δίδαξε ποτέ να διακρίνουν τις πολιτισμικές αξίες από τα σκουπίδια – της ίδιας κοινωνίας που τώρα μυξοκλαίει κροκοδείλια δάκρυα πάνω από καμμένα είδη προικός Costa Boda.
Αγαπητή Αννίτα, εγώ προτιμώ να κρατήσω την χθεσινή άποψη που διατύπωσες δημόσια, στην ημερίδα για την Αρχιτεκτονική των Εξαρχείων στο πλαίσιο του αγώνα των κατοίκων, όπου πρωτοστατείς, να διασωθεί το απειλούμενο διατηρητέο της οδου Θεμιστοκλέους: ότι το δίλημμα «καμένα κτίρια ή καμένες ζωές» είναι ψευδοδίλημα και ότι εσύ διαλέγεις «και ψωμί και τριαντάφυλλα» γιατί ο πολιτισμός είναι αυτό που θα μας δώσει την δυνατότητα να σκεφτούμε και να αντισταθούμε. Ίσως γι’ αυτό είναι τόσο μισητός σε ορισμένα ακραία συστήματα, προσθέτω εγώ. Αισθάνομαι ότι το κείμενο που παραθέτεις είναι ενδιαφέρον μεν και γεμάτο ενδιαφέρουσες σε φαινομενολογικό επίπεδο διαπιστώσεις, αλλά τελείως αποπροσανατολιστικό. Πρώτα απ’ όλα το διακρίνει μια στράτευση την οποία δεν είναι απαραίτητο να μοιράζονται οι αναγνώστες του, όσο και αν η τραγική κατάσταση στην χώρα μας τους εξοργίζει και αυτούς. Η χρήση του π.χ. της έννοιας «ανιστόρητος» είναι κάπως κοινότοπη και απλουστευτική: η ιστορία δεν αποτελεί ένα είδος μαθηματικής εξίσωσης όπου συγκεκριμένα αίτια παράγουν συγκεκριμένα αποτελέσματα. Θεωρεί επίσης τις πυρκαγιές εκ προοιμίου «προβοκατόρικες» για να υπερασπιστεί κατόπιν τους εμπρηστές, θεωρώντας τους «αμάθητα, ακαλλιέργητα παιδιά»… Διαστρεβλώνει επίσης τις απόψεις αυτών με τους οποίους διαφωνεί. Κανείς δεν είπε ή έγραψε ότι τα καμένα κτίρια είναι ΤΟ πρόβλημα, αλλά σίγουρα είναι ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα και ένα πολύ εύγλωττο σύμπτωμα που δεν γίνεται «εξηγώντας το» να το κάνουμε να εξαφανιστεί. Ως πότε θα χρησιμοποιούμε τα αίσχη του παρελθόντος για να υποβαθμίζουμε, να δικαιολογούμε και να κάνουμε αποδεκτά τα αίσχη του παρόντος όταν μας χαλάνε την όποια μαγιονέζα μας (για να χρησιμοποιήσω αυτήν την λαϊκότροπη έκφραση); Σε κάθε περίπτωση η όποια ερμηνεία των αιτίων των εμπρησμών δεν αποσείει τις ευθύνες των εμπρηστών ατομικές ή συλλογικές. Αλλά ακόμη και αν ο αρθρογράφος είχε δίκιο και εμφανιζόταν μπροστά στα βίαια –και προφανώς ανεύθυνα– αμάθητα, ακαλλιέργητα παιδιά ένας Ανατόλι Λουνατσάρσκι να εξηγήσει τι σημαίνει πολιτισμική κληρονομιά, ο αρθρογράφος και οι ομοϊδεάτες του θα τον κατηγορούσαν κι αυτόν ότι υπάρχουν άλλα σοβαρότερα δεινά, φλεγόμενες ανθρώπινες ζωές, ότι δεν ιεραρχεί σωστά τα πράγματα και ότι η προσπάθειές του είναι αντιπαραγωγικές και αποπροσανατολιστικές. Στην Ελλάδα, ήμασταν πάντοτε βασιλικότεροι του βασιλέως, και αυτό είναι ένα σύμπτωμα δυστυχώς του αφόρητου επαρχιωτισμού μας.
Παράθεμα: Πρωτοφανής η επισκεψιμότητα στο μπλογκ μας για το «Αττικόν» | Aegina First | Πρώτα η Αίγινα